روایت رئیس دانشگاه جامع علمی‌ کاربردی درباره میراث ماندگار شهید جمهور برای تسهیل اشتغال

رئیس دانشگاه جامع علمی‌کاربردی با اشاره به اشتغال 93 درصدی دانش‌آموختگان این دانشگاه از طرح تسهیل اشتغال سالانه حداقل 50 هزار نفر به عنوان میراث ماندگار شهید جمهور نام برد.

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، در سال‌های نه چندان دور فرهنگ مدرک‌گرایی در کشور به گونه‌ای رواج یافته بود که در زمان ازدواج ، خانواده‌ها انتخاب فرد دارای مدرک دکترای بیکار را به تکنسین ترجیح می‌دادند. در حالی که برای توسعه و رونق در اقتصاد؛ اشتغال و مهارت ‏آموزی ، دو حلقه متصل و پیوسته است؛ به این دلیل ضرورت داشت بر مهارت محوری و تکنسین پروری تمرکز شود که دانشگاه جامع علمی‌ کاربردی با رسالت ذاتی محوریت بخشیدن آموزش بر کسب و یادگیری مهارت یا فناوری خاص، تربیت نیروی انسانی ماهر و متخصص، این وظیفه را برعهده گرفت تا بستر لازم برای حضور دانشجویان در بازار کار فراهم شود و جذب نیروی تکنسین به گونه‌ای باشد که فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها در عمل ببینند نیاز نیست صرفاً به دنبال مدارج عالی تحصیلی باشند.

درباره چگونگی ریل‌گذاری دانشگاه جامع علمی‌ کاربردی برای سنجش نیاز بازار و تربیت نیروی انسانی مطابق نیاز صنایع با دکتر حسین بلندی رئیس دانشگاه جامع علمی‌ کاربردی به گفت‌وگو پرداختیم.

مشروح گفت‌وگوی خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس با رئیس دانشگاه جامع علمی‌کاربردی را در زیر می خوانید:

روند پیشرفت دانشگاه جامع علمی‌کاربردی

فارس: لطفا درباره برنامه‌هایی چند سال اخیر دانشگاه جامع علمی‌کاربردی و روند پیشرفت آن توضیح دهید.

دکتر بلندی: براساس تجربه موجود، وضعیت عدم ثبات و تنزل منزلت مراکز آموزشی در بدو دوره مدیریتی در دانشگاه مبین ضرورت شناسایی نیازهای مناطق و برنامه ریزی برای ایجاد ارتباط منطقی بین آموزش و نیازهای ویژه هر منطقه بود. بنابراین با یک برنامه فشرده تدوین و پیاده سازی آمایش آموزش‌های عالی علمی‌کاربردی در سراسر کشور عملیاتی شد.

فارس: بنابراین اجرای آن هم به سرعت پیش رفته است؟

دکتر بلندی: بله، به دلیل تجمیع تجربه مشابهی که سابقا در دانشگاه بزرگ دیگری داشتیم و ماهیت این دانشگاه، این طرح با سرعت قابل قبولی عملیاتی شد.

فارس: حذف کدرشته ها شما را با مشکلاتی مانند رابطه استخدامی مدرسان مواجه نکرد؟

دکتر بلندی: این دانشگاه در ساختاری منحصر به فرد و متفاوت از سایر دانشگاه‌ها، با استناد به ضوابط مصوب ابلاغی، پس از اعلام فراخوان عمومی و مطابق شرایط و ضوابط هیات عالی جذب و بررسی صلاحیت علمی و عمومی تدریس متقاضیان، بدون لحاظ رابطه استخدامی و صرفا به صورت حق‌التدریس نسبت به تامین مدرس؛ از بین متقاضیان متخصص با سابقه و حائز شرایط به عنوان مدرسان آموزشی و متخصصان حوزه‌های شغلی یا چهره های شاخص در زمینه تخصصی با تسلط کافی در انتقال تجربه و تخصص به عنوان مدرسان خبره/ تجربی و از میان اعضای هیات علمی سایر دانشگاه ها اقدام می‌کند.در دانشگاه‌های دیگر نمی‌توان بدون توجه به وضعیت اساتید رشته‌ها را حذف کرد اما ما این آزادی عمل را در دانشگاه جامع علمی‌کاربردی داریم. ضمن اینکه نحوه ورود متقاضیان تدریس را با توجه به وجه تمایز اصلی نظام علمی‌کاربردی با سایر نظام‌های آموزش عالی بازطراحی کردیم. بدین ترتیب مدرسان در این دانشگاه باید از حداقل تجربه عملی برای انتقال مفاهیم و تجارب برخوردار باشند.

حذف 50 درصد کدرشته‌محل‌ها در مرحله اول آمایش

فارس: برای پیشرفت برنامه‌ها چه اقداماتی انجام دادید؟

دکتر بلندی: با اجرای مرحله اول آمایش در دانشگاه اتفاقات جالبی افتاد از جمله اینکه از مجموع 8800 کدرشته محل موجود 50 درصد یعنی حدود 4 هزار کدرشته محل حذف و 840 کدرشته محل جدید به مراکز تخصیص یافت. ضمن اینکه همزمان با پرداختن به موضوع پاسخگویی به نیازهای فعلی مشاغل، با آینده‌نگری به نیازهای آتی هم توجه شد. بررسی‌ها نشان داد اجرای رشته‌های جدیدی مورد نیاز است که تا آن زمان وجود نداشت، بنابراین تدوین دوره‌های جدید هم در دستور کار دانشگاه قرار گرفت. همچنین مقرر شد با همکاری بخش خصوصی دوره‌های تحصیلی در حال اجرا براساس اولویت‌های تعیین شده بازنگری شوند. باتوجه به تفاوت ماهوی دانشگاه جامع علمی‌کاربردی با سایر دانشگاه‌ها در محل اجرای دروس عملی رشته‌های تحصیلی که دانشجویان باید با محیط واقعی کار در ارتباط باشند و برای آموزش آخرین تجهیزات محل واقعی کار را در اختیار داشته باشند، دانش آموختگان این دانشگاه از آمادگی لازم برای ورود به بازار کار برخوردار خواهند بود.با بهره‌مندی از این ویژگی و با تقویت ارتباط با بخش‌های اقتصادی، برنامه میان‌مدت برای احیای ظرفیت این دانشگاه از جمله؛ ایجاد مراکز آموزش علمی‌کاربردی به شرط تضمین اشتغال تنظیم شد. در این مدت، 27 مرکز جدید ایجاد شد که تماما به شرط تضمین اشتغال مجوز گرفته‌اند یعنی تمام دانشجویان این مراکز پس از جذب یا در زمان تحصیل یا پس از فراغت از تحصیل شاغل خواهند شد.

البته برای اتصال فعالیت مراکزی که از قبل فعالیت داشتند نیز برنامه فوق نیز تمهیدی اندیشیده شده است تا از طریق اخذ مجوز کاریابی تخصصی برای تربیت منابع انسانی مورد نیاز بخش‌های اقتصادی، نقش واسط بین صنایع و دانشگاه‌ها را ایفا کنند.بر این اساس تاکنون 69 مرکز مجوز نهایی را اخذ و بیش از 140 مرکز نیز در فرآیند اخذ مجوز هستند.در این ارتباط، ضرورت اطمینان از داشتن محصول با کیفیت (دانشجو و دانش‌آموخته دارای مهارت) و استحکام ارتباط با صنایع، دانشگاه را بر آن داشت براساس ماموریت محوله از سوی وزارت عتف در استقرار پنجره واحد هدایت آموزش‌های دانشگاهی ایفای نقش کند به نحوی که به عنوان متولی پیاده‌سازی سامانه خاستگاه آموزشی صنایع (خاص)، حلقه اتصال نیازهای آموزشی حوزه‌های شغلی با صنایع مرتبط شده است.

اشتغال 93 درصدی دانش آموختگان دانشگاه جامع علمی‌کاربردی

فارس: نظرتان در مورد مساله اشتغال دانش‌آموختگان چیست؟

دکتر بلندی: از آن جایی که مرکز آمار رقم بالایی را برای افرادی دارای مدرک بیکار اعلام کرده، یکی از پارامترهایی که در بدو ورود با آن مواجه شدم، این بود که آیا دانش‌آموختگان ما صاحب شغل می‌شوند یا اینکه ما هم مثل برخی دانشگاه‌ها فقط تولید انبوه دانش‌آموخته را انجام می‌دهیم. برای انجام برنامه‌ریزی در این زمینه، لازم بود وضعیت فعلی مشخص شود بنابراین در سال 1401 بررسی میدانی نشان داد 73 درصد دانش آموختگان این دانشگاه شاغل می‌شوند البته پس از بررسی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال 1402 این آمار به 93 درصد افزایش یافت است چرا که ما در دل بازار هستیم سریع نیازها را شناسایی می‌کنیم و سریع به نتیجه می‌رسیم.

فارس: به نظر می‌رسد یکی از مشکلات فرهنگی جامعه بحث مدرک گرایی است.

دکتر بلندی: بله، متاسفانه همچنان در جامعه با این مشکل فرهنگی جایگاه سطوح دانشی مواجهیم. در حالی که مشکل بیکاری دانش‌آموختگان از مسایل اصلی در کشور است و چرخ صنعت به واسطه حضور تکنسین‌ها و تکنولوژیست‌ها می‌چرخد.

طرح اشتغال دانش آموختگان بیکار به عنوان میراث ماندگار شهید خدمت

فارس: برای رفع مشکل اشتغال دانش‌آموختگان دانشگاهی هم برنامه‌ای دارید؟

دکتر بلندی: ما دانش آموختگان بیکار زیادی داریم که تئوری را بلد هستند اما کار عملی نکردند. در این راستا شهید رئیسی نیز دستور داده بودند که ضمن اولویت به اشتغال دانش‌آموختگان دانشگاهی در برنامه‌ها، دستگاه‌های اجرایی برای رفع این معضل تجهیزات در اختیار خود را به اشتراک بگذارند. این دانشگاه با ارج نهادن به این دغدغه تلاش کرد با طراحی طرح ملی آموزش برای اشتغال دانش‌آموختگان بیکار (آباد) نسبت به جبران کاستی ارتباط بین حوزه آموزش و اشتغال و حذف خلاء مهارتی رشته‌های تحصیلی اقدام کند.این طرح در خردادماه امسال به عنوان میراثی ماندگار از شهید خدمت با هدف آموزش و تسهیل اشتغال سالانه حداقل 50 هزار نفر در هیات وزیران تصویب شد.در حال حاضر نیز با اعلام آمادگی برای پذیرش مسئولیت اجتماعی مشارکت در تسهیل اشتغال جوانان، در حال پیگیری امور اجرایی و ایجاد دبیرخانه طرح آباد در استان‌ها برای اجرای این طرح طلایی هستیم تا به یاری خداوند پرچم اشتغال دانش‌آموختگان را در کشور بالا ببریم.

از طرح صلاحیت حرفه‌ای چه خبر؟

فارس: لطفا درباره اجرای طرح صلاحیت حرفه‌ای هم صحبت کنید.

دکتر بلندی: این دانشگاه با فعال‌سازی ظرفیت‌های درون سازمانی و تغییر رویکرد انفعالی، موفق شد در تدوین ضوابط مرجع در کمیسیون‌های هیأت دولت نقش‌آفرین باشد.به دلیل تخصصی شدن مشاغل علاوه بر ارایه آموزش مطلوب، استقرار نظام صلاحیت حرفه‌ای به عنوان ضرورتی انکارناپذیر برای ورود موفق دانش‌آموختگان آموزش عالی به بازار کار مطرح است. وجود نظام صلاحیت حرفه‌ای از دو منظر اهمیت دارد؛ از یک سو توجه به حقوق کارفرمایان تا بتوانند نیروی انسانی مناسب و دارای شایستگی را پیدا کنند و از سوی دیگر کاهش هزینه‌های سربار اقتصادی از مسیر برعهده گرفتن کارها توسط افراد دارای مهارت کافی.بی شک اجرای درست این نظام در کشور مستلزم تغییر رویکرد در ارایه و ارزیابی آموزش‌ها به گونه‌ای است که بتوان با آن سطوح شغلی را مشخص نمود. این سیستم لازمه‏ حرکت کشور به سمت توسعه است و بایستی به یک گفتمان و خواسته‏ ملی تبدیل شود.

فارس: اگر نکته دیگری دارید بفرمایید.

دکتر بلندی: هدف ما این است که برای خدمت به کشور، بدون تحمیل بار مالی مازاد به دولت و با ایجاد ارتباط با بخش‌های مختلف اقتصادی؛ نیروی انسانی مورد نیاز را در خارج بدنه دولت تربیت کنیم. بی‌شک تربیت و تامین تعدادی از شاغلین مورد نیاز هر بخش و ارتقای سطح بهره‌وری آنان از طریق آموزش‌های علمی‌کاربردی آورده ارزشمندی از فعالیت این دانشگاه برای خدمت به کشور است.